Andrzej Wróblewski. To the Margin and Back
ISBN 978-94-9075-701-4
format: 27×20 cm
oprawa twarda
168 str., kolor
wydawca: Van Abbemuseum, Eindhoven
cena: 25 €
koncepcja naukowa i redakcja: Magdalena Ziółkowska
autorzy tekstów: Charles Esche, Zbigniew Dłubak, Joanna Kordjak-Piotrowska, Andrzej Kostołowski, Andrzej Wróblewski, Magdalena Ziółkowska
tłumaczenie i współpraca redakcyjna: Krzysztof Kościuczuk
kalendarium: Wojciech Grzybała
korekta angielska: Jane Warrilow
projekt graficzny: Błażej Pindor
Bogato ilustrowana publikacja w języku angielskim towarzysząca wystawie To the Margin and Back (Van Abbemuseum, Eindhoven, 10.04–15.08.2010), która była próbą krytycznego spojrzenia na dorobek artysty i odczytania go przez pryzmat osobistej biografii na tle skomplikowanej i gwałtownie zmieniającej się sytuacji w powojennej Polsce. Wróblewski to jedna z kluczowych postaci sztuki Europy Środkowej i Wschodniej po 1945 roku. Szalenie intensywna, lecz krótka działalność artysty pełna jest dramatycznych kontrastów, rozpięta między abstrakcją a realizmem, dwoma biegunami artystycznych idiomów, jest świadectwem kształtowania się własnej postawy, której znaczenie ma dziś możliwość ocenić międzynarodowa publiczność.
Wystawa, na której znalazło się siedemdziesiąt prac pochodzących ze zbiorów muzealnych i prywatnych, pozwalała prześledzić artystyczne poszukiwania Wróblewskiego – od wczesnych, wykonanych pod kierunkiem matki (artystki i uczennicy Ludomira Slendzińskiego) prac graficznych, przez abstrakcyjne płótna powstałe po przystąpieniu artysty do krakowskiej grupy nowoczesnych, wyjątkową próbę oddania wojennej traumy za pomocą „realizmu bezpośredniego”, po alians z formułą socrealizmu, prowadzący ostatecznie do odrzucenia go i powrotu do własnych poszukiwań. Jednak tytułowa krawędź to nie tylko margines wolności twórczej, a także wewnętrzna, bardziej metaforyczna granica lęków i przynależności – z nią wiąże się poczucie „niezakorzenienia”, braku miejsca i jego poszukiwania, które artystycznej prowadził na różnych poziomach.
Na publikację składają się wybór tekstów Andrzeja Wróblewskiego, artykułów oraz fragmentów nieznanych dotąd osobistych notatek, którym towarzyszą głosy krytyczne: historyczny tekst Andrzeja Kostołowskiego z 1968 roku i współczesny esej Joanny Kordjak-Piotrowskiej.
fot. błażej pindor